خدای زمین

هفت، هشت ساله بودم که پای نسل جدید "نان خشکی" ها به کوچه ی مهر باز شد. اسلافشان -مثل همه ی قدیمی ها- به حفظ اصالت کاری شان اعتقاد داشتند. کیسه های نان خشک را از خلق الله می گرفتند و در ازایش سنگ نمک می دادند. به حکم نان و نمک، هر دو را هم حرمت می گذاشتند. اما مثل همیشه ظهور نسل جدید همراه بود با پیدایش بدعت های جدید...
به محض ظهور، سنگ نمک را با کیسه های کوچک نمک ید دار جایگزین کردند بعد هم خیلی زود چرخه ی نه چندان سودمند نمک را حذف کردند و روی آوردند به پلاستیک ضایعاتی و مصنوعات دست چندم پلاستیکی. یک گونی نان خشک می گرفتند و در عوض یک بسته گیره ی لباس به درد نخور تحویل می دادند که همان دفعه ی اول، قبل از این که آفتاب، نمِ لباس های روی بند رخت را خشک کند تنِ گیره ها خشک می شد و کمرشان می شکست.
این وسط، باز هم مثل همیشه، سر و کله ی آدم های زبل و منفعت طلب پیدا شد که دو طرف معادله را صرفا برای دو ریال سود بیشتر به هم بریزند. این گونه بود که نان خشک جایش را داد به کفش و دمپایی پاره، و سنگ نمک و گیره ی لباس با جوجه رنگی های یک روزه جایگزین شدند...

***

با "مسعود" سری از هم سوا بودیم، در عالم رفاقت کلی خاطر خواه هم بودیم و هوای هم را داشتیم با این حال همیشه و سر همه چیز کُری داشتیم. مثلا سر اینکه قد کداممان بلند تر است، که مال مسعود بلند تر بود. زور کداممان بیشتر است که مال مسعود بیشتر بود. بستنی یخی کداممان ترش تر است که مال مسعود ترش تر بود. سبیل آتشی های کداممان دردناک تر است که...
خلاصه این که دایره ی کل کل و رو کم کنی هایمان گسترده بود، به قاعده ی تمام بی خیالی های کودکی...

به گمانم اوایل تابستان 70 بود که سر و کله ی اولین ورژن از نان خشکی های پست مدرن توی کوچه ی ما پیدا شد. وسط کوچه مشغول عکس بازی بودیم که با یکی از این موتور سه چرخه ها آمد و موتورش را سر کوچه زنجیر کرد و همان جا کنار موتور بساط کرد: "دمپایی پاره بیااااااار، جوجه بِبَر..." 
بی خیال بازی شدیم و دویدیم تا پای بساط. منظره ی یک جعبه پر از جوجه های رنگ و وارنگ که از سر و کول هم بالا می رفتند برایم بی شباهت به یک جعبه ی مدادرنگی متحرک نبود، یک جعبه ی مدادرنگی که دائم جای سبز و سرخ و آبی و صورتی اش عوض می شد. هنوز محو تماشای جوجه ها بودم که دیدم مسعود دوان دوان رفت به سمت خانه و چند دقیقه بعد با یک بغل پر از کفش و دمپایی پاره از راه رسید. خانواده ی پر جمعیتی بودند و این همه بضاعت در تامین کفش و دمپایی پاره جای تعجب نداشت. کفش و دمپایی ها را ریخت پای بساط و یکی یکی جفت کرد و با صدایی که فخر فروشی در آن موج می زد گفت: "4 جفته، ینی میشه 4 تا جوجه!!!"
هوش سرشاری نمی خواست فهمیدن این موضوع که مسعود در حال تدارک نبرد تازه ایست. نمی خواستم بازنده ی مطلق این نبرد باشم. دویدم توی حیاط و شروع کردم به زیر و رو کردن جاکفشی، اما هر چه گشتم کمتر یافتم. داشتم نا امید می شدم که چشمم افتاد به کفش های روی سطل آشغالِ حیاط...

کفش ها را که دست مرد پای بساط دادم با تعجب زیر و رویشان را وارسی کرد و لبخند مرموزی زد و گفت: "تو سه تا جوجه بردار، اشکالی نداره"
از این که با یک جفت کفش خودم را به یک قدمی حریف رسانده بودم احساس رضایت می کردم. جوجه ها را با وسواس انتخاب کردم و پیروزمندانه به سمت خانه برگشتم. جوجه ها را توی باغچه رها کردم و دویدم داخل خانه و داد زدم: "خانم جان، خانم جااااان یک کارتن داری بهم بدی؟! جوجه خریدم، سه تا جوجه خریدم" 
خانم جان با تعجب سرش را از پشت دیوار آشپزخانه کج کرد و گفت: "با کدوم پول جوجه خریدی مادر؟!"

+ پول ندادم که، یه جفت کفش دادم جاش سه تا جوجه گرفتم! این مسعود خنگ 4 جفت کفش آورد فقط 4 تا جوجه گرفت...

- کفش دادی؟! ما که کفش کهنه نداشتیم مادر،بذار ببینم، کدوم کفشو دادی؟!

+ ای بابااااا، همون کفشا که گذاشته بودی رو سطل آشغال بندازی دور دیگه. زود باش الان جوجه هامو گربه می گیره هاااا

- خاک بر سرررررم. اونا که کهنه نبودن ذلیل مرده، کفش های آقات بود، شسته بودم گذاشته بودم اونجا خشک بشه. حالا جواب آقات رو تو می دی؟!!

شب قبل از آمدن "آقای پدر" خودم را به خواب زدم. می دانستم که خواب -بعد از حمایت های خانم جان- یکی از موثرترین تاکتیک های دفاعی در مقابل خشم آقای پدر است. تا نوک دماغ رفتم زیر پتو اما خواب نبودم. با همین دو تا گوش خودم شنیدم وقتی خانم جان ماجرا را برایش تعریف کرد خنده ی بلندی کرد و گفت: "پدر سوخته ی سرتق، فدای سرتون، لااقل سرش به این جوجه ها گرم میشه کمتر آتیش می سوزونه..."

هنوز هم یک جفت کفش به "آقای پدر" بدهکارم و لیست بدهکاری هایم هر روز سنگین تر می شود.

+ هنوز هم با مسعود کُری دارم. مثلا سر این که کفه ی رفاقت کداممان سنگین تر است، که خدایی مال مسعود سنگین تر است.